جواب درس 8 علوم تجربی پنجم دبستان

وسایل و موادّ لازم: دو لیوان یک بار مصرف، خط‌کش به طول 50 سانتی متر، دو عروسک با جرم‌های مختلف، پاک‌کن

1- وسط خط‌کش را روی پاک‌کن (تکیه‌گاه) قرار دهید. محلّ پاک‌کن را تغییر ندهید.
2- دو عروسک با جرم‌های مختلف را در دو لیوان یک بار مصرف یکسان بگذارید.

3- این دو لیوان را در فاصله‌های یکسان از تکیه‌گاه قرار دهید؛ چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ آن طرف که لیوان سنگین‌تر قرار دارد، پایین‌تر می‌رود.
4- لیوان سنگین‌تر را از تکیه‌گاه دور کنید؛ چه مشاهده می‌کنید؟ باز هم لیوان سنگین‌تر پایین قرار دارد.
5- لیوان سنگین را کم کم به تکیه‌گاه نزدیک کنید تا بالاتر از لیوان سبک‌تر قرار گیرد.
6- مشاهده‌های گروه خود را در جدول زیر یادداشت کنید.

– با توجّه به نتایج این فعّالیت، توضیح دهید که فراز چگونه می‌تواند مشکل بازی با نوید را حل کند.
– در این فعّالیت، چه چیزی را ثابت نگه داشتیم و چه چیزی را تغییر دادیم؟ تکیه‌گاه را ثابت نگه داشتیم و جسم سنگین‌تر را به تکیه‌گاه نزدیک کردیم.

اگر نوید و فراز در فاصله‌ای یکسان از تکیه‌گاه نشسته باشند، در صورتی که محلّ نشستن نوید تغییر نکند، چگونه می‌توانند به بازی ادامه دهند؟ مراحل پژوهش گروه خود را به طور کامل یادداشت کنید و گزارش دهید.
نوید سنگین‌تر از فراز است. اگر محل نشستن نوید تغییر نکند، فراز باید دورتر از تکیه گاه قرار بگیرید تا بتواند به بازی با نوید ادامه دهد.

وسایل و موادّ لازم: دو لیوان یک بار مصرف، دفتر یادداشت و مداد، پاک‌کن، خط‌کش 50 سانتی متری، یک بسته گیره‌ی کاغذ

1- وسط خط‌کش 50 سانتی متری را روی پاک‌کن (تکیه‌گاه) قرار دهید.
2- لیوان‌ها را در فاصله ی 15 سانتی متری از تکیه‌گاه قرار دهید.
3- در یکی از لیوان‌ها 4 گیره‌ی کاغذ قرار دهید.
4- در لیوان دیگر، آن قدر گیره‌ی کاغذ قرار دهید تا خط‌کش کاملاً به حالت افقی (تعادل) قرار گیرد. تعداد گیره‌ها را در جدول یادداشت کنید.

5- در یکی از لیوان‌ها تعداد گیره‌ها را دو برابر کنید؛ چه اتّفاقی می‌افتد؟  تعادل خط‌کش به هم می‌خورد. لیوان سمت چپ پایین می‌رود.

برای به تعادل رسیدن خط‌کش چه راه‌هایی را پیشنهاد می‌کنید؟ آنها را آزمایش کنید و نتیجه را گزارش دهید. می‌توان لیوان سمت چپ را به تکیه‌گاه نزدیک‌تر کرد، این کار را به آرامی انجام داده و مشاهده می‌کنیم دوباره تعادل برقرار می‌شود. یا می‌توانیم لیوان با تعداد گیره کم‌تر را در فاصله دورتر قرار دهیم تا تعادل برقرار شود.

بین فاصله‌ی لیوان‌ها از تکیه‌گاه و تعداد گیره‌ها چه ارتباطی وجود دارد؟ 4 گیره دیگر به لیوان سمت راست اضافه کنیم تا تعداد گیره‌های هر دو لیوان یکسان (8 عدد) شوند یا لیوان سمت راست را در فاصله‌ٔ 30 سانتی‌متری تکیه‌گاه قرار دهیم.