جواب درس 4 علوم تجربی پنجم | برگی از تاریخ زمین

از اثر دست و پای یک جاندار چه چیزهایی می‌توان یاد گرفت؟ 1- نوع جاندار 2- اندازه و شکل آن 3 – نوع حرکت 4 – نوع غذا و شکل زندگی و…

وسایل و موادّ لازم: گِل مجسّمه‌سازی، ظرف، لیوان آب، قاشق، ذرّه‌بین، خط‌کش

روش اجرا:

1- مقداری گِل مجسّمه‌سازی را در یک ظرف قرار دهید. سطح آن را با قاشق صاف کنید.
2- دست خود را با کمی آب مرطوب کنید. کفِ دستتان را روی گِل بگذارید و فشار دهید. سپس دست خود را به آرامی بردارید. نمونه‌ی به دست آمده را کنار پنجره قرار دهید تا خشک شود.

3- با دقّت به کف دست خود و اثر آن روی گِل نگاه کنید؛ چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ اثر دستمان روی گل شبیه دستمان است.
4- این بار، با ذرّه‌بین به دست خود و اثر آن نگاه کنید و بگویید چه چیزهای تازه‌ای مشاهده می‌کنید.
5- طول هر یک از انگشتان خود را اندازه بگیرید و روی اثر انگشت خود بنویسید.
6- دست شما و اثر دستتان چه شباهت‌ها و چه تفاوت‌هایی دارند؟ تعداد انگشتان، اندازه انگشتان و کف دست، شیارها و خطوط روی دستمان با اثر انگشتمان شبیه به هم هستند. دست ما نرم و انعطاف پذیر است امّا اثر دستمان خشک و سخت است.

ویژگی‌های آنها را در جدول زیر بنویسید.

7- اثر دست خود را با اثر دست هم گروه‌های خود مقایسه کنید. چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی را مشاهده می‌کنید؟ ممکن است اندازه انگشت‌ها و کف دست با یکدیگر متفاوت باشد. اما از نظر شکل ظاهری و تعداد انگشتان به هم شبیه می‌باشند.
8- این فعّالیت را در منزل به کمک بزرگ‌ترها انجام دهید؛ امّا این بار، پشت دست خود را روی گِل قرار دهید و اثر آن را بررسی کنید.

– اثر دست یکی از دانش آموزان را به طور تصادفی انتخاب کنید. آیا می‌توانید مشخّص کنید که این اثر به کدام دانش آموز تعلّق دارد؟

وسایل و موادّ لازم: دستکش، ذرّه‌بین، دفتر یادداشت و مداد، انواع خاک، قاشقک، بقایای موجودات زنده، قیچی، آب، لیوان یونولیتی

1- یک لیوان یونولیتی (کاغذی) بردارید و سوراخ‌های ریزی در ته آن ایجاد کنید.
2- یک قاشق خاک معمولی را در لیوان بریزید.
3- یک قطعه‌ی باقی مانده از موجود زنده را انتخاب کنید و روی خاک داخل لیوان قرار دهید. سپس با یک قاشق از خاک معمولی، روی آن را بپوشانید.
4- یک قاشق ماسه روی خاک داخل لیوان بریزید.
5- قطعه‌ی دیگری از باقی مانده‌ی موجود زنده را بردارید و روی ماسه داخل لیوان قرار دهید. روی آن را هم با ماسه بپوشانید.
6- حالا دو قاشق خاک رس هم در لیوان بریزید و نصف لیوان آب روی آن بریزید.
7- لیوان را در کناری بگذارید تا خاک آن خشک شود.
8- پس از چند روز، لیوان یونولیتی را مانند شکل با قیچی از کناره ببرید و لایه‌های خاک را از آن خارج کنید.
9- لایه‌هایی را که می‌بینید، نقاشی کنید.
10- با یک برس یا قاشقک، لایه‌های خاک را به دقتّ بکَِنید و باقی مانده‌ی موجود زنده‌ی درون آن را پیدا کنید (مواظب باشید باقی مانده‌ی جاندار از بین نرود).
11- نقاشی خود را با کشیدن فسیل لایه‌ها، کامل کنید.
12- مشاهده‌های خود را در جدول زیر بنویسید.