نرخ کلیک چیست و چه اهمیتی دارد؟ – در سئو و به زبان ساده

افزایش ورودی و ترافیک وب‌سایت اصلی‌ترین هدفی است که در بازاریابی موتورهای جستجو دنبال می‌کنیم. تفاوتی ندارد که از تکنیک‌های سئو برای افزایش ترافیک استفاده می‌کنیم یا تبلیغات PPC انتخاب ما برای ترغیب کاربران به ورود به وب‌سایت است. درهرصورت کاربر با کلیک کردن روی لینک صفحه فرود یا تبلیغ وارد وب‌سایت می‌شود. ارزیابی میزان این کلیک‌ها در مقایسه با دفعات نمایش لینک یا تبلیغ با شاخص مهمی به نام نرخ کلیک یا CTR صورت می‌گیرد. در این مطلب از «مجله فرادرس» یاد می‌گیریم نرخ کلیک چیست و چه اهمیت و کاربردی در سئو و دیگر روش‌های دیجیتال مارکتینگ دارد. در ادامه نیز با روش‌های افزایش CTR و بهبود آن آشنا می‌شویم.

مفهوم نرخ کلیک

«نرخ کلیک» (Click-through Rate | CTR) شاخصی عملکردی است که نسبت کلیک کاربران روی یک هایپرلینک را به دفعات نمایش آن محاسبه می‌کند. به‌زبان ساده، نرخ کلیک نشان‌دهنده درصدی از کاربران است که بعد از دیدن نتیجه یا تبلیغ شما در SERP روی آن کلیک کرده‌اند.

برای مثال اگر تبلیغ شما در صفحه نتایج، ۱۰۰۰ بار به نمایش درآمده و ۱۰ بار روی آن کلیک شده، نرخ کلیک آن یک درصد است. بررسی نرخ کلیک اطلاعات زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد. بدیهی‌ترین کاربرد این شاخص آن است که متوجه می‌شوید:

• محتوای شما چقدر با قصد کاربر از جستجو هماهنگی دارد؟
• اولین کلمات محتوا یعنی عنوان اصلی سئو و توضیحات متا چقدر توانسته‌اند کاربر را به کلیک کردن روی نتیجه شما ترغیب کنند؟

نرخ کلیک طبیعی چیست ؟

در سئو «نرخ کلیک طبیعی (ارگانیک)» (Organic CTR) به‌درصدی از جستجوگران گفته می‌شود که روی «اسنیپت» (Snippet) نتیجه در صفحه نتایج موتور جستجو کلیک می‌کنند. به زبان ساده، نرخ کلیک طبیعی زمانی اتفاق می‌افتد که صفحات وب‌سایت شما در نتیجه جستجوی طبیعی کاربر و بدون تبلیغات برای او بارگذاری شوند و کلیک دریافت کنند.

نرخ کلیک طبیعی بیشتر بر اساس رتبه‌بندی و جایگاه صفحه وب در صفحه نتایج تعیین می‌شود. یعنی در اغلب موارد نتایج طبیعی که در جایگاه‌های بالاتری از صفحه نتایج به کاربران نمایش داده می‌شوند، کلیک بیشتری هم دریافت می‌کنند. اما مواردی مثل جذابیت عنوان سئو، توضیح متا، پیوند یکتا و وجود ریچ اسنیپت‌ها در SERP نیز روی افزایش یا کاهش نرخ کلیک طبیعی اثرگذار هستند.

برای مثال فرض کنید برای یک کلمه کلیدی که صد نفر از کاربران در ماه آن را جستجو می‌کنند، در جایگاه سوم صفحه نتایج قرار گرفته‌اید و ۱۰ نفر روی نتیجه شما کلیک می‌کنند. نرخ کلیک طبیعی برای این کلمه کلیدی ۱۰‌ درصد است.

محاسبه نرخ کلیک طبیعی

بعد از پاسخ به سوال نرخ کلیک چیست نوبت به آن می‌رسد که روش محاسبه این شاخص را بررسی کنیم. همان‌طور که حتما از مثال‌ها متوجه شده‌اید، نرخ کلیک از تقسیم تعداد کل کلیک‌ها روی لینک بر تعداد کل «دفعات نمایش» (Impressions) آن به‌دست می‌آید. ایمپرشن زمانی اتفاق می‌افتد که لینک صفحه شما در SERP برای کاربران نمایش داده شود. به‌عبارت بهتر تنها بارگذاری نتیجه در پاسخ به جستجو، چه کاربر آن را ببیند و چه نبیند، ایمپرشن محسوب می‌شود.

عدد حاصل از تقسیم این دو معیار نیز در ۱۰۰ ضرب می‌شود تا شاخص را به‌صورت درصد بیان کنیم:

حالا شما بگویید اگر ۵۰۰ نفر از کاربران در ماه عبارت کلیدی «آنالیز سئوی سایت» را جستجو کنند و از بین نتایج طبیعی SERP روی نتیجه دوم ۱۰۰ بار کلیک کنند، نرخ کلیک طبیعی برای این کلمه کلیدی چقدر است؟

نرخ کلیک در بازاریابی دیجیتال

در پاسخ به سوال نرخ کلیک چیست گفتیم این شاخص میزان کلیک کاربران روی هایپرلینک‌هایی را اندازه‌گیری می‌کند که برای آن‌ها به نمایش درمی‌آیند. بر اساس این تعریف، نرخ کلیک را می‌توان برای اندازه‌گیری موارد زیر نیز در انواع مختلف دیجیتال مارکتینگ به کار برد:

• کلیک روی لینک فراخوان به اقدام (CTR) موجود در ایمیل
• کلیک روی هایپرلینک صفحه فرود
• کلیک روی تبلیغ PPC صفحه نتایج
• تبلیغ شبکه‌های اجتماعی مثل پست‌های دارای حامی مالی لینکدین یا اینستاگرام

ببینیم نرخ کلیک در مهم‌ترین حوزه‌های دیجیتال مارکتینگ چه کاربردی دارد:

• تبلیغات پولی: عمکلرد و قیمت تبلیغ در موتورهای جستجویی مثل گوگل بر اساس نرخ کلیک کلمات کلیدی مختلف تعیین می‌شود.
• ایمیل مارکتینگ: با تقسیم تعداد افرادی که روی لینک موجود در ایمیل کلیک کرده‌اند بر تعداد کل افرادی که ایمیل ارسالی را باز کرده‌اند می‌توانید نرخ کلیک کمپین ایمیلی خود را اندازه‌گیری کنید.
• تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی: شاخص نرخ کلیک در بازاریابی شبکه‌های اجتماعی به شما تعداد بازدیدکنندگان تبلیغ در این شبکه‌ها و کاربرانی را که روی آن‌ها کلیک کرده یا اقدام خاصی انجام داده‌اند، نشان می‌دهد.

در ادامه این مطلب بیشتر روی نرخ کلیک طبیعی و اهمیت آن در سئوی وب‌سایت تمرکز می‌کنیم و با روش‌های افزایش آن با ذکر مثال آشنا می‌شویم.

اهمیت نرخ کلیک طبیعی چیست ؟

تا اینجا یاد گرفتید نرخ کلیک چیست و چطور محاسبه می‌شود و چه کاربردهایی در کانال‌های بازاریابی دیجیتال دارد. با در ذهن داشتن تعریف نرخ کلیک در سئو، به‌سراغ بررسی دلایل اهمیت این شاخص می‌رویم. دو دلیل اصلی اهمیت بالای نرخ کلیک را در سئوی وب‌سایت بیان می‌کنند:

• اول اینکه رابطه مستقیمی میان نرخ کلیک و ترافیک وب‌سایت مربوط است. واضح است که هرچه نرخ کلیک بالاتر باشد، ترافیک ورودی وب‌سایت نیز بیشتر خواهد بود. برای مثال اگر بتوانید نرخ کلیک صفحه وب را را از ۱۰ به ۲۰ درصد افزایش دهید، بدون بهبود رتبه‌بندی توانسته‌اید ترافیک ورودی صفحه را دو برابر کنید.
• دلیل دوم به فاکتورهای رتبه‌بندی موتورهای جستجو مرتبط است. نرخ کلیک یکی از سیگنال‌های کلیدی در رتبه‌بندی نتایج است و طبق بررسی‌ها، ارتباط زیادی میان نرخ کلیک مورد انتظار و رتبه‌بندی نتایج طبیعی وجود دارد. یعنی صفحات دارای نرخ کلیک بالاتر از متوسط، بهبود چشم‌گیری در جایگاه خود در SERP دارند. نمودار زیر رابطه میان نرخ کلیک طبیعی و جایگاه کلمه کلیدی در صفحه نتایج را به‌خوبی توصیف می‌کند:

بنابراین باید گفت موتورهای جستجو از نرخ کلیک به‌عنوان یک راهنما برای پیدا کردن نوع محتوای موردعلاقه کاربران استفاده می‌کنند و واضح است که CTR بالاتر، هم ترافیک بیشتری به‌سمت و‌ب‌سایت سرازیر می‌کند و هم می‌تواند باعث بهبود جایگاه وب‌سایت در صفحه نتایج شود.

روش های افزایش نرخ کلیک در سئو

تا این قسمت از مطلب یاد گرفتید نرخ کلیک چیست و چه مفهومی در سئو دارد. احتمالا سوال شما تا این مرحله ان است که راه‌های افزایش و بهبود نرخ کلیک طبیعی چیست و چطور می‌توانیم شانس کلیک کاربر روی نتیجه طبیعی وب‌سایت را بالا ببریم؟ در این بخش چند روش آسان و مهم در بهبود نرخ کلیک طبیعی را با مثال بررسی می‌کنیم. این روش‌ها در زیر فهرست شده‌اند.

• استفاده از کروشه (قلاب) در تگ عنوان
• استفاده از اعداد در تگ عنوان
• پیوندهای یکتای کوتاه و جذاب
• بهینه‌سازی توضیح متا
• استفاده از سال در تگ عنوان و توضیح متا
• خودداری از استفاده از تله کلیک
• نگارش عنوان ترغیب‌کننده
• قرار گرفتن در اسنیپت‌های غنی و دریافت سایت‌لینک

در ادامه در مورد هریک از این روش‌ها توضیح می‌دهیم.

استفاده از کروشه در تگ عنوان

بر اساس یکی از بررسی‌های وب‌سایت Hubspot، استفاده از کروشه در عنوان سئو می‌تواند تعداد کلیک‌های دریافتی را حدود ۴۰ درصد افزایش دهد. برای مثال به عنوان این مطلب توجه کنید:

چرا عنوان‌های دارای کروشه کلیک بیشتری دریافت می‌کنند؟ بر اساس نتایج این بررسی، کروشه در نقش پیش‌نمایشی کوتاه از محتوا عمل می‌کند و چون کاربران درک می‌کنند با چه چیزی قرار است روبه‌رو شوند، بیشتر ترغیب به کلیک روی عنوان می‌شوند.

به‌عبارت بهتر، استفاده از علائم نگارشی مثل کروشه، پرانتز و خط تیره به واضح‌تر شدن محتوا کمک بسیاری می‌کنند. برای مثال در مطلب «انتخاب کلمات کلیدی برای سئو» از «مجله فرادرس» از خط تیره برای بخش‌بندی عنوان سئو استفاده کرده‌ایم:

استفاده از اعداد در تگ عنوان

عنوان‌های دارای عدد کلیک بیشتری دریافت می‌کنند. این قانون به‌طور ویژه در مورد کلیک‌های حاصل از جستجوهای گوگل صادق است. بنابراین در صورت امکان از اعداد در تگ عنوان استفاده کنید. یکی از بهترین محل‌های استفاده از عدد در عنوان سئو در پست‌های موردی یا فهرستی است. برای مثال در مطلب «هک رشد سئو» از «مجله فرادرس» از عدد استفاده کردیم که باعث شده در رتبه اول صفحه نتایج ظاهر شود:

البته استفاده از عدد در عنوان سئو به پست‌های موردی محدود نیست و می‌توانید در دیگر تگ‌های عنوان نیز از اعداد استفاده کنید. برای مثال تصور کنید صاحب یک فروشگاه اینترنتی هستید و می‌خواهید از اعداد در تگ عنوان صفحه محصولات استفاده کنید:

استفاده از اعداد به‌دلیل تأثیر مثبت روی ذهن کاربر او را به کلیک روی نتیجه ترغیب می‌کند. برای مثال در تصویر زیر از وبسایت Backlinko، نویسنده محتوا از عدد غیرمعمول ۶۲۵ درصد استفاده کرده که باعث تمایز این محتوا با مطالب مشابه صفحه نتایج شده است:

استفاده از پیوندهای یکتای کوتاه و جذاب

تصویر زیر نمودار جایگاه‌های مختلف صفحه نتایج گوگل را بر اساس طول پیوند یکتا (URL) آن‌ها نشان می‌دهد:

این نمودار نشان می‌دهد که با افزایش طول پیوند یکتا، نتیجه طبیعی در صفحه نتایج در رتبه‌های پایین‌تری قرار گرفته است. بنابراین به‌نظر می‌رسد پیوندهای یکتای کوتاه‌تر عملکرد بهتری در SERP دارند.

بسیاری از کارشناسان سئو بر این باورند که الگوریتم‌های گوگل پیوندهای یکتای کوتاه را به‌عنوان نکته‌ای مثبت در نظر می‌گیرند. علاوه بر الگوریتم‌ها، کاربران نیز کلیک روی پیوندهای یکتای کوتاه‌تر را ترجیح می‌دهند. برای مثال کاربران ترجیح می‌دهند روی لینک زیر کلیک کنند:

تا اینکه بخواهند پیوند یکتای زیر را انتخاب کنند:

اگر می‌پرسید اهمیت پیوند یکتای کوتاه در افزایش نرخ کلیک کاربران چیست در پاسخ باید گفت کاربر ممکن است از پیوندهای یکتا برای فهمیدن موضوع صفحه استفاده کند. به‌همین دلیل خیلی مهم است که از پیوندهای یکتایی استفاده کنید که موضوع صفحه دقیق، مختصر و مفید توصیف کنند.

برای مثال به این مطلب از «مجله فرادرس» که در مورد «استراتژی سئوی محلی» نوشته شده، توجه کنید:

با توجه به این موضوع، پیوند یکتای زیر را برای این مطلب انتخاب کردیم که هم کوتاه است و هم موضوع مطلب را به‌درستی منتقل می‌کند:

نکته مهم در نگارش پیوند یکتا استفاده از «کلمه کلیدی اصلی + نهایتا یک یا دو کلمه» بیشتر برای توصیف موضوع محتوا است.

بهینه سازی توضیح متا

توضیحات متا شاید به‌اندازه تگ عنوان در اصول سئوی وب‌سایت مهم نباشد اما نمی‌توانیم و نباید تأثیر آن را در ترغیب کاربران به کلیک روی نتایج طبیعی نادیده بگیریم.

با در ذهن داشتن این موضوع، در ادامه به چند نکته مهم درباره نگارش توضیح متا اشاره می‌کنیم. این نکات در زیر فهرست شده‌اند:

• استفاده از جملات هیجان‌انگیز و احساسی: نگارش توضیحات متا به‌شیوه‌ای که بتواند توجه کاربران را به خود جلب کند، می‌تواند آن‌ها را به کلیک روی نتیجه ترغیب کند. منظور از توضیحات متای احساسی، استفاده از جملات شوکه‌کننده یا «تله کلیک» (Clickbait) نیست. توضیحات تله کلیک به‌معنی استفاده از کلمات گمراه‌کننده با هدف جذب کلیک برای محتوا است.
• توجه به محدودیت کاراکتر: گوگل توضیحات متای طولانی‌تر از ۱۶۵ کاراکتر را به‌طور کامل در صفحه نتایج نمایش نمی‌دهد. بنابراین حتما به این نکته در زمان نگارش توضیح متا توجه کنید.

• تلاش برای ترغیب و پذیرش محتوا توسط کاربر: محتوای شما با ۹ نتیجه دیگر در صفحه اول SERP رقابت می‌کند. بنابراین از اینکه به کاربران بگویید چرا باید محتوای شما را بخوانند، ترسی نداشته باشید. اشاره به کاربردی و موثر بودن تکنیک‌های مطرح شده در محتوا در ترغیب بیشتر کاربران موثر است و کمک می‌کند بهتر محتوای شما را بپذیرند. برای مثال به توضیح متای زیر از وب‌سایت Backlinko توجه کنید:

در مثالی دیگر توضیح متای یکی از پربازدیدترین مطالب «مجله فرادرس» در مورد «چت جی پی تی» را ببینید:

حالا که حرف از توضیحات متا شد، این نکته را هم بگوییم که استفاده از کلمه کلیدی اصلی و معادل‌های آن در حد اعتدال باعث می‌شود محتوا رتبه بهتری در صفحه نتایج بگیرد.

استفاده از سال جاری در تگ عنوان و توضیح متا

استفاده از سال جاری در تگ عنوان یعنی محتوای شما جدید، به‌روز و مرتبط با موضوعات داغ روز است. این موضوع باعث می‌شود کاربران بیشتر بخواهند روی نتیجه شما کلیک کنند. برای مثال به مطلب زیر از «مجله فرادرس» که در سال ۲۰۲۲ منتشر شده، توجه کنید:

در دنیای بازاریابی دیجیتال، استراتژی‌ها در تمام مدت در حال تغییر و تحول‌اند. بنابراین زمانی که از سال جاری در تگ عنوان استفاده می‌کنید، یعنی استراتژی‌های قدیمی هنوز هم موثر و اثربخش هستند: مثلا این مطلب از وب‌سایت Backlinko را ببینید که در آن با ورود به سال جدید و به‌روزرسانی مطلب، عنوان سال جاری به عنوان سئو اضافه شده است:

استفاده نکردن از تله کلیک

استفاده از «تله کلیک» (Clickbait) نرخ کلیک را افزایش می‌دهد اما این افزایش ارزشی برای وب‌سایت شما ایجاد نمی‌کند. استفاده از عنوان و توضیحات متای گمراه‌کننده شما را در جایگاه اول صفحه نتایج طبیعی قرار می‌دهد. به مثال زیر توجه کنید:

کاربر با دیدن این عنوان گمراه‌کننده ترغیب می‌شود روی نتیجه کلیک کند اما مشکل اینجاست که با هدایت به صفحه فرود موردنظر، کاربر متوجه می‌شود که عنوان شما در حقیقت تله‌ای برای گرفتن کلیک از او بوده است. در ادامه و به‌محض فهمیدن این موضوع، کاربر روی دکمه Back کلیک می‌کند و از وب‌سایت خارج می‌شود.

این موضوع با افزایش نرخ پرش در وب‌سایت، «زمان توقف» (Dwell Time) در وب‌سایت را به‌شکل چشم‌گیری کاهش می‌دهد. افزایش نرخ پرش و کاهش زمان ماندن کاربر در صفحه تأثیر بسیار بدی روی سئوی وب‌سایت می‌گذارد. آسیب به سئو به‌معنی سقوط به جایگاه‌های پایین صفحه نتایج است. نتیجه اینکه تلاش کنید کاربر را برای کلیک روی لینک ترغیب کنید اما این کار را بیش از حد انجام ندهید.

نگارش عنوان ترغیب کننده

بدیهی است که عنوان‌های احساسی کلیک بیشتری از کاربران دریافت می‌کنند. طبق بررسی‌های انجام شده روی ۵ میلیون نتیجه گوگل، عنوان‌های هیجانی یا احساسی، بیشتر کاربران را به کلیک ترغیب می‌کنند.

نگارش عنوان‌های احساسی به این معنا نیست که باید عنوان‌های گمراه‌کننده بنویسید. برای مثال این مطلب از «مجله فرادرس» را ببینید:

این امکان وجود داشت که به جای عنوان جذاب بالا، از عنوان کسل‌کننده‌ای مثل «نحوه نگارش رزومه» استفاده می‌کردیم. در عوض از کلماتی مثل «دیده شدن» و از «صفر تا صد» استفاده کردیم که با جذب کاربران مبتدی در ا مطالب درسی...