كاربرگ و تكليف نشانه ي اُ استثنا اول دبستان

روش تدریس اُ (و ) استثنا

براي آموزش کلماتی مانند ( دو ، خود ، نوك و … ) و کلا ( استثنا ) از روش خاصی استفاده می کنیم .

براي تدریس نشانه هاي قبلی با روش بخش کردن و صداکشی و معرفی نشانه ي جدید در کلمه ي کلید استفاده

می کردیم ؛ در حالی که روش تدرس این نشانه به صورت کلی آموزي است یعنی اینکه این کلمات را نه بخش

می کنیم و نه صدا می کشیم .

روش تدریس اُ (و ) استثنا

کلمه ي ( دوست ) و ( ورزش ) را که قبلا خوانده ایم روي تابلو بنویسید. نشانه هاي ( و ) در هر دو کلمه را با

رنگ دیگري بنویسید . در کلمه ي دوست اشاره به همین نشانه کنید و سوال کنید که این چه صدایی است ؟

می گویند و ( او  و ) و در ورزش که خواهند گفت : و ( واو ) . حالا در جدول حروف نیز به همین دو صدا

( مصوت و غیر اول ) و ( صامت و ) اشاره کرده تا دانش آموزان آن ها را با صداي بلند بخوانند . بگویید : این

شکل صداي دیگري هم داره که امروز آن را یاد خواهیم گرفت .

تصویر عنوانی بزرگ را روي تابلو نصب کنید و کلمات خورشید ، دو ، می خورد و … را از آن استخراج کنید .

سپس کارت هاي تصویري کوچک را هم نشان داده و روي تابلو نصب کنید .

این نکته ي بسیار مهم را براي دانش آموزان توضیح دهید که براي آموزش کلمات خورشید ، نوك و … آن ها را

بخش و صدا کشی نمی کنیم .

روي تابلو بنویسید ( خورشید ). بگویید : بچه ها می نویسیم خورشید اما می خوانیم خُرشید .( بدون صدا کشی )

روي تابلو بنویسید ( نوك ) . بگویید : بچه ها می نویسیم نوك اما می خوانیم نُک . ( بدون صدا کشی )

توضیح دهید که این نشانه ( و ) صداي سومی هم دارد که همان ( اُ ) است . به مصوت ( اُ ) اشاره کنید .

بگویید که در این کلمه ها می نویسیم ( و ) اما می خوانیم ( ) .

توضیح دهید که فقط و فقط کلمه هایی را با این روش بنویسند و بخوانند که شما آن ها را حالا یاد خواهید داد .

پس :

کلمه هاي : خورشید ، نوك ، دو ، خوش آواز ، خوش مزه ، روشن ، می خورد ، نوروز و خودکار را روي تابلو

بنویسید تا آن ها را بخوانند یا شما بخوانید تا آن ها جواب دهند .

دوباره توضیح بفرمایید که : می نویسیم خورشید اما می خوانیم خُرشید.

می نویسیم نوك اما می خوانیم نُک و …

چند نفر از دانش آموزان روي تابلو از روي همین کلمه ها بخوانند و دیگران جواب دهند .

سپس به صورت جمعی از روي آن ها بخوانند .

نکته :

براي مصدر (خوردن) چند فعل آن مانند : می خورد – خوردم – خورد – نمی خورم و … را تمرین کنید .

کتاب فارسی را باز کرده و از روي درس بخوانند . و نشانه را معرفی کنید .سپس کتاب کار را نیز انجام دهند .

و در کلاس و در دید دانش آموزان نصب کنید تا ( A می توانید این واژه ها را با اندازه ي بزرگ نوشته ( کاغذ ۴

چند روزي آن ها را به خوبی ببینند و بخوانند تا در حافظه ي بلند مدتشان جا بگیرد .

براي مشق نیز همین کلمات را بدهید تا بنویسند یا جمله سازي کنند . ممکن است چند روزي دانش آموزانی

دچار اشتباه شوند اما مطمئن باشید با تکرار و تمرین تمامی دانش آموزان آن ها را یاد خواهند گرفت .

مطلب مهم دیگه اینکه به دانش آموزان یادآور شوید همان طور که فقط همین کلمه ها را با ( استثنا )

می نویسند ، کلمه هایی را که قبلا خوانده اند مثل ( خُدا – دُرست – خُروس و … ) را مثل قبل بنویسند .